Перевод: с польского на английский

с английского на польский

С английского на:
Польский
С польского на:
Английский

lead the way

Толкование Перевод

1 iść

(idę, idziesz); imp idź; pt szedł, szła, szli; perf; pójść; vi

(pot) UNIW to go to Medical School/Law School

iść na iść — ( zgadzać się na) to go along with, to go for

o co mu idzie? — what's he on about?

iść w górę — ( o cenach) to go up

co za tym idzie... — and what follows...

* * *

iść

ipf.

idę idziesz, idź szedł szła szli

1. (= kroczyć pieszo) go, walk, stride; iść pieszo l. piechotą go on foot, walk (it), foot it; iść drogą walk l. go down the road, follow the road; iść pod górę walk uphill l. up the hill; iść przez park walk across the park; iść raźnym/niepewnym krokiem walk briskly/unsteadily; iść parami/dwójkami go in pairs/in twos; iść przy (czyjejś) nodze ( o psie) heel (sb).

2. (= poruszać się, posuwać się) go (on), go ahead l. along, move (on), run; iść prosto przed siebie go straight ahead; iść w górę/w dół go up/down; rise/fall; idziemy? shall we go?; patrz, jak idziesz! look where you go!; idź dalej go on, move on, keep walking; iść na czele czegoś head sth, lead sth; iść przodem lead the way; iść na oślep grope one's way; iść pod żaglami żegl. sail on, sail along; iść z wiatrem żegl. run free; sail before the wind.

3. (= podążać) iść za kimś/czymś follow sb/sth; iść za tropem myśl. l. przen. follow the scent; iść za czyjąś radą follow sb's advice; iść za czyimś przykładem follow sb's example l. lead; follow in sb's footsteps; iść za najnowszą modą follow the latest fashion; iść za głosem serca listen to one's heart; iść za głosem sumienia/rozsądku listen to the voice of conscience/reason.

4. (= udawać się w jakieś miejsce) go; iść do domu go home; iść na miasto go into town; iść do szkoły/pracy/kościoła go to school/work/church; iść do kina go to the movies; iść na przyjęcie go to a party; iść do łóżka go to bed; iść z kimś do łóżka euf. go to bed with sb.

5. (= udawać się gdzieś przymusowo) go, be taken to ( a place); iść do szpitala go l. be taken to hospital; iść do więzienia go to prison, go to jail; be imprisoned; iść do nieba/piekła go to heaven/hell; iść na dno founder, sink, go to the bottom; iść na zasiłek go on the dole; iść na zieloną trawkę pot. be given the sack; be sacked l. fired.

6. (= wychodzić z zamiarem zrobienia czegoś) go (out); iść na lunch go (out) for lunch; iść na przechadzkę l. na spacer go for a walk; iść na zakupy go shopping; iść na ryby/na polowanie go fishing/hunting; iść na narty/na łyżwy go skiing/skating; iść popływać go for a swim; go swimming; iść spać go to sleep.

7. (= odchodzić) go (away); idź sobie!, idź precz! l. idź stąd! go away!; pot. get lost!; idź do diabła! emf. go to hell!, go to the devil!; idź się utop! pot. go jump in the lake!

8. (= przemijać) iść w niepamięć be forgotten; iść w zapomnienie fall l. sink into oblivion.

9. (= wstępować do jakiejś instytucji) iść do college'u go to college; iść na studia wyższe go to university; iść na medycynę take up medicine; iść do wojska join the army; enlist, sign on l. up.

10. (= rozpoczynać coś) iść na urlop/przepustkę go on leave/furlough; iść na emeryturę retire.

11. (= atakować) iść do szturmu wojsk. charge ( na coś at sth); be on the attack; idź na niego! go at him!

12. (= ciągnąć się, prowadzić) lead, run, stretch, extend; ścieżka idzie pod górę the path runs uphill; droga szła milami przez pustynię the road stretched for miles across the desert.

13. (o filmie, sztuce, programie) (= być pokazywanym) be on, be played; (= być nadawanym) be on the air; co idzie dziś wieczorem? what's on tonight?; sztuka idzie bez przerwy od dwóch lat the play has been produced continuously for two years.

14. (= zbliżać się) come, approach; idzie burza a storm is coming; idzie deszcz it's going to rain; idzie lato the summer is approaching; idą trudne czasy hard times are coming.

15. (= wykazywać tendencję) iść w górę rise, soar, increase, go up, be on the rise; iść w dół drop, fall, dip, decrease, go down; idzie ku lepszemu things are looking up.

16. (= działać, pracować) run, work; iść w ruch be set in motion; start up, start working; silnik szedł na pełnych obrotach the engine was running at full speed.

17. ( o sprawach) (= toczyć się, posuwać się) go, proceed, be doing; nie idzie mi I'm stuck ( z czymś with sth); interesy idą dobrze the business is doing well; jak (ci) idzie? (= jak się masz?) how are you doing?; idzie jak po maśle/jak po grudzie it's going swimmingly/hard; wszystko idzie jak z płatka everything's (coming up) roses; idzie nam opornie it's slow l. tough going; iść pełną parą be in full swing; go full steam l. speed ahead; sprawiać, że coś idzie dobrze make sth tick; nie idzie tego zrobić sl. it can't be done.

18. (= sprzedawać się) sell, go; iść jak ciepłe bułeczki l. jak woda go like hot cakes; iść pod młotek come l. go under the hammer.

19. (= brzmieć) jak ta piosenka idzie? how does the song go?

20. (= chodzić o coś) idzie o to, że... what I mean is that...; the problem is that...; tu idzie o życie it's a matter of life and death; tu idzie o twój honor your honor is at stake.

21. ( w różnych wyrażeniach idiomatycznych) iść na całego go the whole hog; iść na coś (= zadowalać się czymś) settle for sth; iść na kompromis make a compromise ( z kimś with sb); compromise; iść na układy pact ( z kimś with sb); iść (z kimś) o zakład bet (sb) (że... that...); iść na noże l. na udry be at daggers drawn ( z kimś with sb) ( z kimś with sb); iść na łatwiznę take the easy way out; cut corners.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > iść
2 prym

m sgt (G prymu) przest. superiority, primacy
- dzierżyć a. wieść prym to be the leader a. front runner, to be in the lead a. at the forefront

- wieść prym w informatyce/w badaniach nad AIDS to be at the forefront of a. in information technology/AIDS research, to lead the way in information technology/AIDS research

- wieść prym w rankingach popularności to be front runner in the popularity polls

- wieść prym wśród śpiewaczek koloraturowych to be a leading coloratura singer

- przyznać komuś prym to acknowledge sb’s superiority

* * *

- mu; loc sg - mie; m

wieść prym — to make the running (przen)

* * *

prym

mi

predominance, leadership; wieść prym w czymś lead the way in sth, make all the running.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prym
3 cz|oło

Ⅰ n 1. (część twarzy) forehead, brow
- wysokie/niskie czoło a high/low forehead

- płaskie/wypukłe czoło a receding/protruding forehead

- przetarła spocone czoło she wiped the sweat from her forehead a. mopped her brow

- czoło pokryte zmarszczkami a wrinkled forehead

- nosił kapelusz zsunięty na czoło he wore a hat pulled down over his eyes

- nosić czapkę z czoła to wear a cap pulled back

- czesać się z czoła to wear one’s hair swept back

- marszczyć czoło to frown
2. sgt (L czele) (przód) head
- czoło pochodu/lodowca the head of a parade/glacier

- na czele czegoś at the head a. top of sth

- kroczył na czele pochodu he led the parade

- od początku na czele znajdowały się dwie Amerykanki the two Americans have been in the lead from the beginning

- stać na czele czegośprzen. to head a. lead sth

- po wyborach stanęła na czele związku after the elections she became head of the union

- cała klasa, z wychowawczynią na czele, wpłaciła datkiprzen. led by their form teacher the whole a. entire class, made donations

- wysuwać a. wybijać się na czoło przen. to lead the way a. field
Ⅱ czołem inter. (przy powitaniu) hello; (przy pożegnaniu) see you pot., cheers! GB pot.
- cześć, czołem, do jutra cheers, see you tomorrow

- czołem, żołnierze good morning/afternoon, men

- □ czoło burzy Meteo. storm front

- czoło fali Fiz. wave front

■ bić czołem komuś/czemuś a. przed kimś/czymś to bow (down) before a. to sb/sth

- chylić czoło a. czoła przed kimś/czymś to take one’s hat off to sb

- puknij a. stuknij się w czoło pot. you must be off your rocker a. out of your mind! pot.

- stawić czoła a. czoło komuś/czemuś face (up to) sb/sth

- z podniesionym czołem with head held high

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cz|oło
4 przodem

przodem

adv.

1. (= twarzą do przodu) facing forward.

2. (= z przodu) at the front; iść przodem lead the way; puścić kogoś przodem let sb go first.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przodem
5 przod|ować

impf vi to lead the way przen. (w czymś in sth)
- przodować w produkcji samochodów to be a leading car producer

- zawsze przodował w dobrych pomysłach he always came up with the best ideas

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przod|ować
6 przodować

-uję, -ujesz; vi

przodować w czymś — to excel in lub at sth

* * *

przodować

ipf.

lead the way ( w czymś in l. at sth).

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przodować
7 droga

- ogi; - ogi; dat sg - odze; gen pl -óg; f

( pas terenu) road; ( trasa) way; ( właściwy kierunek) way; ( podróż) journey; ( odległość między dwoma punktami) distance; (przen) way

droga boczna — side road

droga dojazdowa — access road

droga główna — main road

Droga Krzyżowa — REL the Way of the Cross

Droga Mleczna — the Milky Way

droga okrężna — bypass

droga polna — dirt road

w drodze powrotnej — on the way back

droga wolna! — the coast is clear!

drogą lotniczą/morską — by air/sea

drogą służbową/urzędową — through official channels

drogi oddechowe/moczowe — respiratory/urinary tract

na drogę — for the road

na drodze sądowej — in court

być na drodze do czegoś — to be on the road to sth

być na dobrej/złej drodze — to be on the right/wrong track

stawać (stanąć perf) komuś na drodze — to stand lub be in sb's way

po drodze — on the way, en route

swoją drogą... — still,...

w drodze wyjątku — by way of exception, as an exception

coś jest w drodze — sth is in the pipeline

w drodze do domu — on the way home

w połowie lub pół drogi — half way there

z drogi! — get out of my way!

zejść ( perf) komuś z drogi — to get out of sb's way

pięć minut drogi (stąd) — ( piechotą) five minutes' walk (from here); ( samochodem) five minutes' drive (from here)

sprowadzać (sprowadzić perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray

szczęśliwej drogi! — have a safe trip!

* * *

I.

droga¹

f.

Gen.pl. dróg

1. (= trakt) road; główna droga main road; boczna droga side road, by-road; droga publiczna public road; droga dojazdowa access road; skrzyżowanie dróg intersection, junction, crossroads; szeroka/wąska droga broad/narrow road; wyboista/równa droga bumpy/smooth road; gęsta sieć dróg extensive road network; zły stan dróg bad condition of the roads; droga bita macadam, macadamized road; droga gruntowa dirt road; swoją drogą nie masz racji while we are at it, you're wrong; to swoją drogą that's a different story; być na rozstajnych drogach be at crossroads; rozbój na prostej drodze barefaced robbery; wszystkie drogi prowadzą do Rzymu all roads lead to Rome.

2. (= szlak) route, way, track; przewozić towary drogą morską/powietrzną/lądową transport goods by sea/air/land; droga żelazna przest. railroad; droga startowa lotn. runway; droga hamowania braking distance, stopping distance; droga strategiczna strategic route; drogi oddechowe anat. respiratory tract; drogi żółciowe anat. bile ducts; drogi łzowe anat. lacrimal ducts, lachrymal ducts; Droga Mleczna astron. Milky Way; przekazywać wiadomości drogą radiową transmit messages by radio; zgodzę się na to w drodze wyjątku I'll agree to that by way of exception; in that case I'll make an exception; być na drodze do sławy be on the road to fame; moje plany wakacyjne są na dobrej drodze my vacation l. holiday plans are on the right track; pójść niewłaściwą drogą go the wrong way, take the wrong path; kpisz, czy o drogę pytasz? pot. and I'm supposed to believe you don't know a thing about it?; nie tędy droga that's not the way to do it.

3. (= trasa) way; zmyliłem drogę I lost my way; nadłożyć drogi take a roundabout way; czy może pani wskazać mi drogę do muzeum? can you show me the way to the museum?, which way to the museum, please?; dlaczego zawróciłeś z raz obranej drogi? why have turned back from the path you took?; tędy wiodła jedyna droga ucieczki that was the only escape (route); dalsza droga prowadzi przez Francję i Hiszpanię do Portugalii then you have to travel through France and Spain to Portugal; droga wolna kol. the coast is clear; (rób, jak chcesz -) wolna droga! do as you please; suit yourself; it's a free country; klasztor był o jakieś dwie godziny drogi stąd the monastery was some two hours away; pięć minut drogi stąd piechotą five minutes' walk from here; pięć minut drogi stąd samochodem five minutes' drive from here; to jest kawał drogi stąd that's a long way from here; odciąć komuś drogę odwrotu t. przen. cut off sb's escape route; torować sobie drogę do sukcesu pave one's way to success; stawać komuś na drodze stand in sb's way l. path; schodzić komuś z drogi get out of sb's way; zatrzymać się w pół drogi stop half way there; zamknąć komuś drogę do kariery block l. stand in the way of sb's career, close the door on sb's career.

4. (= podróż) journey, travel, voyage; droga powrotna return journey; ruszyć w drogę depart, set off l. out; pot. hit the road; być gotowym do drogi be ready to set off l. out; odpoczywać po długiej drodze rest after a long journey; jestem w drodze od trzech dni I have been on the road for three days; odbyć drogę pieszo travel on foot; Droga Krzyżowa rz.-kat. the Way of the Cross, the Stations of the Cross; droga krzyżowa przen. bearing one's cross; dziecko jest w drodze child is on the way; po drodze wstąp do nich drop in on them on your way; w drodze do domu on the way home; krzyżyk na drogę good riddance (to bad rubbish); it's your funeral; it's no skin off my nose l. back; szerokiej drogi! have a safe journey l. trip!; w drogę! let's go!, move!; z drogi! get out of my way!; komu w drogę, temu czas I, we, etc. must be off; it's high time I, we, etc. went; we should be going soon l. getting along now; it's about time I, we, etc. left l. hit the road l. trail.

5. (= metoda działania) way; nie sądzę, żeby to była właściwa droga do pozyskania przychylności dziekana I don't think this is the right way to get the dean's support; osiagnął te wyniki drogą żmudnych badań he obtained these results after painstaking research; przekazać coś drogą służbową communicate sth through official channels; rozstrzygnąć spór na drodze prawnej settle a matter by legal action; rozstrzygnąć spór na drodze sądowej settle a matter in court; dochodzić swoich praw na drodze sądowej seek justice in court; kroczyć swoją własną drogą take one's own road; chodzić własnymi drogami follow one's own path; ona nie może znaleźć drogi do swojej córki she can't get through to her own daughter; sprowadzać kogoś na złą drogę lead sb astray.

6. fiz. path.

II.

droga²

f.

Gen. - giej dear, love, honey; ależ moja droga, nie masz racji but my dear, you're quite wrong l. mistaken; zrobię wszystko dla mojej najdroższej I'll do anything for my love.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > droga
8 dr|oga

Ⅰ f 1. (z twardą nawierzchnią) road; (bita, leśna, polna) track; (wąska, wiejska) lane
- droga asfaltowa/tłuczniowa a tarmac/macadam road

- polna droga a cart a. field track, a bypath

- boczna droga a byway, a side road

- główna droga (w mieście, między miastami) a main road; (przelotowa, krajowa) a trunk road GB, a highway US

- droga wyłącznie dla rowerów a cycle track

- droga z pierwszeństwem przejazdu/podporządkowana a road with/without right of way

- droga gruntowa a dirt road, a track

- skrzyżowanie dróg a crossroads

- droga publiczna/prywatna/dojazdowa a highway/private road/access a. service road

- droga bez przejazdu a blind alley, a cul-de-sac

- droga szybkiego ruchu a. ekspresowa a dual carriageway a. clearway GB, a freeway US

- znak „roboty na drodze” a ‘Roadworks’ sign

- droga wiedzie a. prowadzi a. biegnie ku rzece the road leads to the river

- droga skręca w lewo the road turns left

- droga rozwidla się the road forks

- proszę jechać dalej tą drogą i skręcić w lewo przy zrujnowanej stodole go straight ahead and turn left at the derelict barn
2. (szlak komunikacyjny) (wodny) waterway; (morski) seaway, sea route; (powietrzny, lotniczy) airway, air route; (lądowy) overland route; (kolejowy) railway GB, railroad US
- droga karawanowa a caravan route

- podróżować drogą morską/lotniczą/kolejową to travel by sea/by air/by rail

- podróżować drogą lądową to travel overland

- transportować coś drogą powietrzną to transport sth by air

- odkryć nową drogę morską to discover a new sea route
3. (kierunek) way; (trasa) route
- iść/jechać okrężną drogą to take a circuitous a. roundabout route

- nałożyć a. nadrobić drogi to go the long way round

- po drodze (na trasie) [odwiedzić, zrobić zakupy, spotkać] on the a. one’s way, along the way; przen. (przy okazji) [nauczyć się, poznać] along the way

- po a. w drodze do Dublina on the way a. en route to Dublin

- na pocztę jest mi nie po drodze the post office is out of my way

- nam było z nim nie po drodze przen. we went our separate ways

- pytać kogoś o drogę na dworzec to ask sb the way to the railway station

- znać drogę/nie znać drogi (do domu) to know/not know the way home

- wskazać komuś drogę to tell a. show sb the way

- pomylić drogę to go the wrong way

- zgubić drogę to lose one’s a. the way

- odnaleźć drogę do domu to find one’s a. the way home

- planować drogę ucieczki to plan one’s escape route

- droga ewakuacyjna an evacuation route

- droga wspinaczkowa Sport a climbing route
4. (podróż, wędrówka) way
- kawał a. szmat a. świat drogi pot. a heck of a long way

- dzień/kilka godzin drogi od miasta (piechotą) a day’s/several hours’ march away from town; (samochodem) a day’s/several hours’ drive away from town

- być w drodze (w podróży) to be on one’s a. the way; [ustawa, premiera] to be in the pipeline przen.

- dziecko jest w drodze przen. the baby’s on its way

- jedzenie na drogę provisions

- ruszać w drogę to set off a. out (on a journey)

- być gotowym do drogi to be ready to set off a. out

- w drodze powrotnej on the way back

- droga tam i z powrotem zajęła nam godzinę the round trip took us an hour

- w drogę! (wyruszając) time to go!; (kontynuując) on we go!

- szerokiej drogi have a safe journey a. trip!
5. (możność poruszania się) zajechać komuś drogę to drive out in front of sb
- zastawić/zablokować drogę to block the way a. road, to bar the way

- ustąpić komuś drogi to give way to sb

- zejść komuś z drogi to get out of sb’s way

- odciąć komuś drogę to cut sb off

- z drogi! get out of the way!, clear the way!, make way!

- droga wolna! (w ruchu publicznym) the road is clear!; (brak niebezpieczeństw) the coast is clear!; (rób jak chcesz) suit yourself!
6. (sposób) means; (tryb) channel
- droga do (osiągnięcia) celu/zdobycia popularności the means of achieving one’s aims/of gaining popularity

- pokątne drogi zdobywania informacji/zarabiania pieniędzy devious ways a. means of obtaining information/earning money

- najlepsza droga rozwiązania konfliktu the best way to settle a conflict

- mieć przed sobą tylko jedną drogę to have no alternative

- mieć przed sobą dwie drogi to have two possibilities a. choices

- drogą dyplomatyczną/służbową through (the) diplomatic/official channels

- droga prawna a. sądowa Prawo legal action

- odstąpić od drogi prawnej to settle a case a. dispute out of court

- wstąpić na drogę prawną to take legal action

- rozstrzygać sprawę drogą polubowną Prawo to settle a case out of court

- w drodze przetargu/losowania by tender/drawing lots

- w drodze wyjątku as an exception, exceptionally

- choroby przenoszone drogą płciową sexually transmitted diseases

- drogą radiową over the radio
7. (ciąg wydarzeń, los) road, way
- na drodze do gospodarki rynkowej on the road to a/the market economy

- pomóc komuś w drodze do sławy/sukcesu to help sb on the road to fame/success

- ich drogi się rozeszły they have drifted apart
8. Fiz., Mat. path Ⅱ drogi plt Med. (moczowe, łzowe, żółciowe) ducts
- drogi oddechowe airway

- □ droga bita Techn. a surfaced a. paved road

- droga hamowania Aut. stopping a. braking distance

- droga (do) kołowania Lotn. taxiway

- Droga Krzyżowa
Bibl. Via Dolorosa, Way of the Cross ; Relig., Szt. Stations a. way of the Cross ; przen. via dolorosa, trials and tribulations
- Droga Mleczna Astron. the Milky Way

- droga startowa Lotn. runway

- droga żelazna przest. railway, railroad US

■ ostatnia droga funeral rites pl a. obsequies pl

- być w drodze przen. to be on the way

- swoją drogą any way, while we’re about it

- tylko kaszlesz, ale swoją drogą mógłbyś pójść do lekarza you’re only coughing, but while you’re about it you could go to the doctor(’s)

- być na dobrej/złej drodze to be on the right/wrong track

- chadzać a. chodzić własnymi drogami to go one’s own way, to be a lone wolf

- sprowadzić a. zwieść kogoś na złą drogę to lead sb astray

- zejść na złą drogę to stray from the straight and narrow

- zawrócić ze złej drogi to get back on the straight and narrow

- szukać drogi/znaleźć drogę do kogoś to try to find/to find a way of making contact with sb

- znaleźć się na rozstajnych drogach a. na rozstajach dróg to be at a crossroads

- komu w drogę, temu czas time to hit the road a. trail US pot.

- nie tędy droga we/you are off a. way off beam pot.; we/you are on the wrong track

- wstąpił do piekieł, po drodze mu było przysł. he couldn’t have gone a longer way round

- wszystkie drogi prowadzą do Rzymu przysł. all roads lead to Rome przysł.

- droga do serca mężczyzny wiedzie przez żołądek przysł. the way to a man’s heart is through his stomach przysł.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dr|oga
9 doprowa|dzić

pf — doprowa|dzać impf Ⅰ vt 1. (przyprowadzić) przewodnik doprowadzi was na sam szczyt/do wioski the guide will take you to the very top/the village
- doprowadzę cię do szosy, dalej sama trafisz I’ll take you as far as the road, and then you’ll be able to find the way

- doprowadził statek do portu he took the ship into port

- doprowadzić armię do zwycięstwa to lead an army to victory
2. Admin., Prawo doprowadzić podejrzanego na przesłuchanie to take a suspect (in) for questioning 3. (zainstalować) doprowadzić gaz/prąd do budynku to supply gas/electricity to a building 4. (dostarczyć) doprowadzać krew do serca to supply blood to the heart 5. (skierować) to lead
- ślady opon muszą nas doprowadzić do wioski the tyre tracks have to lead to a village

- wieloletnie obserwacje doprowadziły uczonych do wniosku/hipotezy, że… many years of research led scholars to the conclusion/hypothesis that…
6. (spowodować) doprowadzić firmę/rodzinę do bankructwa to lead a. bring the company/family to bankruptcy
- doprowadzić zwaśnione strony do pojednania to reconcile the parties, to bring about reconciliation between the parties

- doprowadzić negocjacje/projekt do skutku to bring the negotiations/project to a conclusion

- doprowadzisz się do choroby ciągłym zamartwianiem się you’ll make yourself sick worrying

- ten tryb życia w końcu doprowadzi cię do zawału this lifestyle will give you a heart attack

- co zacznę, muszę doprowadzić do końca I have to finish what I begin

- doprowadzić wodę do wrzenia to bring the water to the boil

- doprowadzić kogoś do płaczu a. łez to reduce sb to tears

- doprowadzić kogoś do rozpaczy to reduce sb to despair

- doprowadzić kogoś do szału/do białej gorączki to make sb mad/furious

- twoje ciągłe narzekanie doprowadza mnie do szału your constant moaning is driving me mad

- doprowadzić kogoś do (szewskiej) pasji to make sb furious

- nie doprowadzaj mnie do ostateczności! don’t make me mad a. furious
7. (zmienić) doprowadzić coś do ładu/do porządku to put something in order/to set sth right
- umyła się i doprowadziła fryzurę do porządku she washed herself and tidied her hair

- doprowadzić się do porządku to tidy oneself up
8. (kontynuować) doprowadzić czyjeś dzieje do roku… to take sb’s biography up to the year… Ⅱ vi doprowadzić do równowagi między podażą a popytem to balance supply and demand
- doprowadzić do pożądanego efektu/skutku to get a. obtain the desired effect/result

- doprowadzić do czyjejś śmierci to cause a. bring about sb’s death

- doprowadzić do wojny/konfliktu między państwami [wydarzenia] to lead to a. to bring about war/an international conflict

- to do niczego dobrego nie doprowadzi this will not lead anywhere, this is to no avail

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > doprowa|dzić
10 lide|r

m 1. (partii, organizacji) leader
- lider demokratów/socjalistów the Democrat/Socialist leader, the leader of the Democratic/Socialist Party
2. Sport. leader
- zdobyć/stracić pozycję lidera w wyścigu to take/to lose the lead in a race

- być liderem tabeli to be (at the) top of the table
3. (zespołu muzycznego) frontman, lead singer
- lider zespołu U2 the lead singer of U2
4. (firma, instytucja) leader
- niekwestionowany lider na rynku the undisputed market leader

- być liderem w dziedzinie elektroniki [kraj] to lead the field a. way in electronics

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > lide|r
11 gł|owa

f 1. (część ciała) head
- pokiwać głową to nod (one’s head)

- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head

- pochylać głowę to bow one’s head

- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt

- ból głowy a headache

- cierpieć na ból głowy to have a headache

- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache

- włożyć czapkę na głowę to put a cap on

- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded

- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first

- od stóp do głów from head to toe a. foot

- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot

- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe

- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb

- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy

- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head

- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning

- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling

- leje mi się na głowę my roof leaks

- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head
2. (umysł) head, mind
- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory

- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs

- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind

- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week

- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind

- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday

- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head

- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her

- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything

- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him

- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind

- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind

- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb

- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates

- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him

- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths

- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind

- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam

- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind

- kłaść a. wbijać coś komuś w głowę a. do głowy to hammer sth into sb’s head

- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head

- kręcić a. mącić a. mieszać komuś w głowie to mix sb up; to do sb’s head in GB pot.

- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank

- mieć mętlik w głowie to be all mixed up

- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…

- mieć coś z głową to be off one’s head

- mieć dobrze w głowie to be sensible

- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]

- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb

- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about

- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind

- miesza a. mąci a. plącze mi/jej się w głowie I’m/she’s confused a. mixed up

- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth

- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now

- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth

- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip

- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb

- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea

- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him

- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out

- tracić głowę pot. to lose one’s head
3. (człowiek inteligentny) brain pot.
- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders

- mądra głowa a brain pot.

- tęga głowa a brainbox GB pot., a brain pot.

- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain

- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain
4. (fryzura) hair(cut), hairstyle
- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle

- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done

- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright
5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person
- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person

- dochód na głowę mieszkańca per capita income

- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption
6. (przywódca) head
- głowa rodziny the head of the family

- koronowane głowy crowned heads

- głowa państwa Polit. the head of state

- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church

■ kapuściana a. ośla a. zakuta głowa pot., obraźl. dimwit pot., obraźl., thickhead pot., obraźl.

- pójść a. skoczyć po rozum do głowy pot. to see the light (of reason) iron.

- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over

- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over

- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.

- nie mieć oleju a. rozumu w głowie pot. not to have the sense one was born with

- mieć źle a. niedobrze w głowie pot. to need to have one’s head examined pot.

- mieć zielono a. pstro w głowie pot. to be an airhead pot.

- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb

- suszyć komuś głowę to nag sb

- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head

- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.

- wybić coś sobie z głowy pot. to get sth out of one’s head pot.

- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.

- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth

- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea

- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders

- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb

- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.

- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb

- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.

- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house

- zachodzić w głowę pot. to go nuts trying to figure sth out pot.

- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase

- zawrócić komuś w głowie (zbałamucić) to lead sb astray; (rozkochać) to turn sb’s head

- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders

- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb

- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.

- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control

- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well

- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head

- kurzyło mu się z głowy he was drunk

- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life

- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…

- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb

- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck

- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth

- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head

- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds

- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand

- stać a. być postawionym na głowie pot. to make no sense

- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head

- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high

- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out

- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb

- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)

- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall

- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]

- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb

- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth

- wylewać komuś pomyje na głowę pot. to bad-mouth sb pot.

- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand

- zmyć komuś głowę pot. to give sb what for pot.

- woda sodowa uderzyła mu do głowy pot. he’s become big-headed pot.

- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head

- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl

- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life

- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry

- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time

- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it

- głowa do góry! chin up!, cheer up!

- marzenie ściętej głowy a pipe dream

- czapki z głów! hats off!

- co dwie głowy to nie jedna przysł. two heads are better than one przysł.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
12 podprowa|dzić

pf — podprowa|dzać impf vt 1. (zaprowadzić, przyprowadzić) to lead [osobę]; to bring [samochód]
- podprowadzić kogoś do okna to lead a. take sb to the window

- podprowadzić samochód pod drzwi to bring a car to the door

- podprowadziłem ją kawałek w kierunku dworca I walked with her part of the way towards the station
2. pot. (ukraść) to walk off with [sth] pot.
- ktoś mi podprowadził długopis someone walked off with my pen
3. pot. (podpuścić) to con pot. [osobę]

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > podprowa|dzić
13 żywot

- ta; -ty; loc sg - cie; m

książk life

* * *

żywot

mi

Gen. -a

1. lit. (= życie) life; barwny żywot life full of adventure; dokonać żywota; end one's days, go the way of all flesh; mieć krótki żywot have but a short life; prowadzić skromny i cichy żywot live in a small way; wieść samotny żywot lead a lonely life l. existence; żywot wieczny rel. eternal life.

2. (= życiorys) life; żywoty świętych the lives of the saints.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żywot
14 na

praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on
- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair

- na ścianie/drzwiach on the wall/door

- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon

- na niebie in the sky

- na jeziorze/rzece on the lake/river

- na morzu at sea

- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture

- na środku czegoś in the middle a. centre of sth

- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth

- rana na nodze a wound on a a. in the leg

- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat

- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck

- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater
2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in
- na stadionie at the stadium

- na korytarzu in the corridor

- na ulicy in the street, outside

- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street

- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop

- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace

- na wschodzie/południu in the East/South

- na Bliskim Wschodzie in the Middle East

- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary

- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia

- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo

- na wsi in the country

- na uniwersytecie at (the) university/in the university

- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance

- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs
3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to
- na plażę/bagna to the beach/marshes

- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre

- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania

- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea

- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest

- wspinać się na Giewont to climb Giewont

- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets

- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department

- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert

- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east

- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden

- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth

- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs

- patrzeć na kogoś to look at sb

- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table

- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry

- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place
4. (wskazuje na odcinek czasu) for
- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days

- na krótko for a bit a. a short while

- na zawsze forever, for ever

- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment

- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter

- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure
5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday
- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday

- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow

- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch

- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth
6. (wskazuje na okazję) for
- na tę okazję for the occasion

- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions

- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch

- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday

- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve

- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral

- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye
7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike
- policjanci na koniach policemen on horseback

- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike

- latać na lotni to go hang-gliding

- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating

- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands

- skakać na jednej nodze to hop on one foot

- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope

- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom
8. (wskazujące na podporę) on
- stolik na kółkach a table on a. with wheels

- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes

- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US

- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse

- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt

- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash

- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back

- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane
9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on
- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator

- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter

- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress

- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano

- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano

- robić na drutach to knit
10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning
- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs

- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil

- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth

- nalewka na wiśniach cherry brandy

- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen

- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments

- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green

- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black

- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’

- zrobiła się na Marylin Monroe pot. she dolled herself up like Marylin Monroe pot.

- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks
11. (wskazuje na przeznaczenie) for
- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup

- butelka na mleko a milk bottle

- materiał na sukienkę dress material

- stojak na buty a shoe rack

- syrop na kaszel cough syrup

- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano

- dom na sprzedaż a house for sale

- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)

- brała krople na serce she took drops for her heart

- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books

- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it

- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles

- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits
12. (wskazuje na cel) for
- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation

- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam

- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge

- umówmy się na piwo let’s meet for a beer

- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping

- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?

- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing

- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her
13. (wskazuje na skutek) to, into
- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds

- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces

- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces

- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks

- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock

- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt

- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop

- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man
14. (wskazuje na przyczynę) at
- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation

- na czyjś rozkaz at sb’s order

- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth

- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath

- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it

- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party

- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal

- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot

- chorować na grypę to be ill with flu

- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US
15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour
- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year

- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten

- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place

- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint

- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long

- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open

- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him

- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor

- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years

- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income

- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious

- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times

- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.

- na co? what for?

- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?

- i na co wam to było? what did you have to do that for?

- na odwal (się) pot. a. na odpieprz (się) posp. [zrobiony, wykonany] any old how pot.

* * *

prep

(+acc) ( kierunek) to

na plażę/wieś — to the beach/country

na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba

wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree

na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)

wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)

na dwa dni — for two days

na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)

na poniedziałek — for Monday

na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)

na śniadanie — for breakfast

na wiosnę — in spring ( sposób)

na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen

na czyjś koszt — at sb's expense

na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)

jajko na twardo — hard-boiled egg

pranie na sucho — dry cleaning ( przyczyna)

na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation

na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish

chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)

100 km na godzinę — 100 km per hour

dwa razy na tydzień — twice a lub per week

stół na 20 osób — a table for twenty

jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten

po trzy na raz — three at a time

szeroki na dwa cale — two inches wide ( rezultat)

kroić (pokroić) (perf) coś na kawałki — to cut sth into pieces

malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)

album na znaczki — stamp album

kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)

przerwa na kawę — coffee break ( zamiar)

iść na spacer — to go for a walk

jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip

iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)

jeść obiad na stojąco — to eat lunch (while) standing

* * *

na

prep.

+ Loc.

1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.

2. ( sytuacja) gdybym był na twoim miejscu if I were you, if I were in your shoes.

3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.

4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.

5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.

6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.

7. ( narzędzie) pisać na maszynie type, typewrite; robić na drutach knit.

8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.

9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.

prep.

+ Acc.

1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.

2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.

3. ( stan) postawić kogoś na nogi przen. put sb on their feet (again).

4. ( okres) for; na chwilę for a moment, for a while; na miesiąc for a month.

5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.

6. (napęd, zasilanie) silnik na benzynę gasoline engine; zegar na baterię battery-powered clock.

7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.

8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.

9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.

10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.

11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.

12. ( dzielenie liczb) sto na dziesięć one hundred (divided) by ten.

13. ( wymiary) pięć na dziesięć cali five by ten inches.

14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.

15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.

16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!

prep.

z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi

1. ( z nazwami kolorów) pomalować coś na biało paint sth white.

2. ( okres) for; na długo/krótko for a long/short time; na zawsze forever.

3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.

4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).

5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
15 życi|e

n sgt 1. (proces) life
- życie na ziemi life on earth

- poszukiwanie form życia w kosmosie the search for life forms in the universe

- wiosną budzi się życie in spring everything comes to life
2. (egzystencja) life
- uratować komuś życie to save sb’s life

- zamach na życie cara an attempt on the tsar’s life

- pożegnać się a. rozstać się z życiem to depart this life

- odebrać sobie życie to take one’s (own) life

- stracić życie to lose one’s life

- jej syn przypłacił to życiem her son paid for it with his life

- ujść z życiem to escape with one’s life

- ten błąd kosztował ją życie that mistake cost her her life

- oddać za kogoś/coś życie to lay down a. give one’s life for sb/sth książk.

- pozostawać przy życiu to remain alive

- lekarze utrzymywali pacjenta przy życiu przez dwie doby the doctors managed to keep the patient alive for two days

- tylko praca trzyma go przy życiu work is the only thing that keeps him going pot. a. keeps him alive

- nieliczni pasażerowie pozostali przy życiu the few surviving passengers
3. (okres od narodzin do śmierci) life, lifetime
- nigdy w życiu nie widziałam czegoś takiego I’ve never seen anything like it (in my life)

- już za życia był postacią legendarną he was a legend in his own lifetime

- za życia babci to było nie do pomyślenia it was unthinkable in grandma’s time

- kalendarium życia poety significant dates in the poet’s life

- całe swoje dorosłe życie spędził w tym mieście he spent his entire adult life in this town

- cieszyć się życiem to enjoy life

- używać życia to live life to the full

- ułożyć sobie życie na nowo to make a new life for oneself

- nadawać sens czyjemuś życiu to give sb’s life meaning

- styl życia a lifestyle, a way of life

- szkoła przystosowuje dzieci do życia the purpose of a school is to adjust children to social life

- życie duchowe/seksualne/zawodowe sb’s spiritual/sex/working life

- wtrącać się w czyjeś życie to interfere in sb’s affairs a. life

- urządzić sobie życie to arrange one’s life

- mieć łatwe/trudne życie to have an easy/a hard life

- życie go nie rozpieszcza his life is not all roses
4. (utrzymanie) living
- zarabiać na życie to earn a living, to make one’s living

- zarabia na życie malowaniem portretów he makes his living painting portraits

- poziom życia the standard of living, living standards

- ludzie pozbawieni środków do życia people deprived of a means of livelihood

- ledwo mu starcza na życie he barely has enough to live on

- życie w stolicy jest bardzo drogie life in the capital is very expensive

- pieniądze na życie housekeeping (money)
5. (rzeczywistość) (real) life
- tak jest w teorii, ale nie w życiu that’s how it is in theory, but not in practice a. real life

- zupełnie nie zna życia he’s totally inexperienced

- historia z życia wzięta a true-life story
6. (witalność) life, energy
- być pełnym życia to be full of life a. vigour

- tryskać życiem to be bursting with energy

- z życiem, panowie! look lively, men! pot.
7. (ruch) life
- miasto od świtu tętni a. kipi życiem the city pulsates with life from the crack of dawn

- po latach zastoju życie budzi się w tutejszych miasteczkach after years of stagnation the local villages are coming (back) to life
8. (środowisko) life
- poznać życie mieszkańców/szlachty to learn about the life of the locals/nobility

- życie publiczne/społeczne/kulturalne public/social/cultural life
9 (funkcjonowanie) life
- średni czas życia samochodu the average life of a car

- państwo nie może utrzymywać przy życiu nierentownych przedsiębiorstw the state can’t keep unprofitable companies alive

- □ nocne życie miasta the city’s nightlife

- życie intymne sb’s love life

- życie osobiste a. prywatne private life

- życie wieczne Relig. eternal a. everlasting life

■ bój a. walka a. wojna na śmierć i życie a life-and-death struggle, a struggle to the death

- brać życie lekko to be light-hearted

- brać życie na serio a. patrzeć poważnie na życie to take life seriously

- być bez życia to be lifeless

- być czyimś życiem książk. to be sb’s life

- być nie do życia (być słabym) to be half dead a. more dead than alive; (być niezaradnym) to not be cut out for this life a. world; (o mieście) to be impossible a. hard to live in

- dać komuś życie książk. to give sb the gift of life

- dać znak życia (napisać list) to drop a line

- darować komuś życie książk. to spare sb’s life

- jeśli ci życie miłe książk. if you value your life

- w szkole nie miał życia, koledzy go szykanowali pot. he had a hard a. tough time at school, he was bullied all the time

- mężczyzna/kobieta mojego życia the man/woman in my life

- mieć święte życie to live a. lead the life of Riley pot.

- mieć własne życie to have a life of one’s own, to live one’s own life

- ma życie usłane różami his life is a bed of roses

- nie zaznać a. zakosztować życia to not taste life

- póki życia przest. until a. to the end of one’s days

- przypłacić a. okupić coś życiem książk. to pay for sth with one’s life, to lay down a. give one’s life for sth

- samo życie that’s life, such is life

- sprawa a. kwestia życia i śmierci a matter of life and death

- szkoła życia książk. school of hard knocks

- tchnąć w coś życie książk. to breathe (new) life into sth

- usunąć się z czyjegoś życia książk. to part company with sb

- wchodzić w życie [młodzież, nastolatek] to leave home; [ustawa, przepis] to come into a. to take effect

- wprowadzić a. wcielić coś w życie to bring a. put sth into effect

- zatruwać a. obrzydzać komuś życie to make life hell for sb pot.

- złamać sobie/komuś życie to make one’s/sb’s life a misery

- życie się ledwie w nim kołacze he’s ready to give up the ghost

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > życi|e
16 chleb

m 1. bread U; (bochenek) loaf
- świeży/czerstwy chleb fresh/stale bread

- bochenek chleba a loaf (of bread)

- kromka/pajda chleba a slice/thick slice of bread

- kup dwa chleby buy two loaves

- skórka (od) chleba the crust

- piętka a. przylepka chleba the (end) crust a. heel (of a loaf)

- chleb z miodem bread and honey

- smarować chleb masłem to butter some bread
2. sgt przen. (utrzymanie) bread and butter, livelihood C/U
- robić coś dla chleba to do something for money

- zarabiać/pracować na chleb to work for one’s living, to earn one’s daily bread

- być a. żyć na czyimś/własnym chlebie to live off sb else’s/one’s earnings

- wyjechał z kraju za chlebem he left the country to work abroad

- odbierać komuś chleb to take the bread out of sb’s mouth
3. sgt przen. (praca zarobkowa) work, job
- dziennikarski chleb the work of a journalist

- nauczycielski chleb the job of teaching
4. sgt (zboże) corn
- □ biały chleb white bread

- chleb pszenny wheat bread

- chleb pytlowy a type of white bread

- chleb razowy wholemeal bread

- chleb świętojański Bot. (drzewo) carob (tree), locust tree; (strąk) carob (bean)

- chleb chrupki crispbread, diet bread

- czarny chleb black bread

- chleb żytni rye bread

■ chleba i igrzysk bread and circuses

- chleb powszedni (jedzenie) one’s daily bread; (środki do życia) one’s daily bread, bread and butter; (codzienna rzecz) quite a normal thing, nothing unusual

- lekki chleb (lekka praca) easy money, money for jam a. old rope pot.; euf. (prostytuowanie się) prostitution

- łaskawy a. gotowy chleb living on sb’s charity

- być u kogoś na łaskawym chlebie to live on sb’s charity

- suchy chleb dry bread; przen. a diet of bread and water

- ciężki a. trudny kawałek chleba a hard way to earn a living

- łamanie chleba Relig. the breaking of bread

- łamać z kimś chleb to break bread with sb daw., to be on close terms with sb

- być potrzebnym jak chleb to be as vital as the air we breathe

- chodzić po proszonym chlebie to lead the life of a beggar; to beg one’s bread daw.

- darmo jeść czyjś chleb to live off sb

- pójść na swój chleb to start earning one’s own living

- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and water

- chleb go/ich bodzie riches make him/them proud

- z niejednego pieca chleb jadł he’s seen quite a few things (in his time); he’s knocked around (the world) a bit pot.

- czapką, chlebem i solą ludzie ludzi niewolą przysł. kindness wins hearts

- głodnemu chleb na myśli przysł. well, we all know what’s on your mind a. what you’re thinking

- kto na ciebie kamieniem, ty na niego chlebem przysł. to turn the other cheek, to answer a. meet insult with kindness

- nie samym chlebem żyje człowiek Bibl. man does not live a. one cannot live by bread alone

- z tej mąki chleba nie będzie przysł. nothing (good) will come of it

* * *

- ba; -by; loc sg - bie; m

bread

zarabiać na chleb — to earn one's daily bread

* * *

chleb

mi

Gen. -a ( pieczywo) bread; chleb biały white bread; chleb ciemny l. czarny brown bread; chleb pszenny wheat bread; chleb razowy wholewheat bread; chleb żytni rye bread; czerstwy chleb stale bread; świeży chleb fresh bread; wiejski chleb Br. cob, cobloaf; bochenek chleba loaf of bread; chleb z masłem bread and butter; chleb z szynką bread and ham; kromka chleba slice of bread; skórka od chleba crust; suchy chleb dry bread; chleb powszedni daily bread; lekki chleb easy living; łaskawy chleb charity; rozczyniać l. miesić chleb knead bread; piec chleb bake bread; Chleb Pański l. Eucharystyczny rel. the Eucharist, the Host; chleb i wino rel. bread and wine; łamanie chleba rel. fraction, breaking of the bread; chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj Bibl. give us our daily bread; chleb świętojański bot. ( drzewo) carob ( Caretonia siliqua); ( strąk) carob; Br. t. Saint John's bread; to dla mnie chleb z masłem it's a piece of cake for me; zwykły zjadacz chleba an average mortal; z niejednego pieca chleb jadał he's seen life; żyć o chlebie i wodzie subsist on bread and water; dzielić się z kimś ostatnim kawałkiem chleba share one's last crust with sb; pracować (ciężko) na chleb work hard for one's bread and cheese; robić coś dla chleba do sth to earn a living; odebrać komuś chleb l. pozbawić kogoś chleba take the bread out of sb's mouth; być bez chleba be jobless; wędrować za chlebem seek livelihood; być na cudzym chlebie live on sb's charity; ciężki kawałek chleba hard bread; zarabiać na kawałek chleba earn one's daily bread; chodzić po proszonym chlebie be a beggar; nie jem chleba za darmo I earn my living; nie samym chlebem człowiek żyje man does not live on bread alone; z tej mąki chleba nie będzie it's no use; przyjąć kogoś chlebem i solą greet sb with bread and salt ( according to an old Polish tradition); głodnemu chleb na myśli the tongue always l. ever turns to the aching tooth.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chleb
17 bywa|ć

impf Ⅰ vi 1. (w jakimś miejscu) to be
- bywać na koncertach/zebraniach to go to concerts/meetings

- bywał w teatrze/kinie raz w miesiącu he was at the theatre/cinema once a month, he went to the theatre/cinema once a month

- bywał na wykładach pięć razy w roku he attended lectures five times a year

- niechętnie bywała w domu she didn’t like staying at home

- często bywać w jakiejś restauracji/klubie to frequent a. patronize a. haunt a restaurant/club

- puby, w których bywają żołnierze pubs frequented a. patronized by soldiers

- on rzadko tu bywa he’s not here often, he doesn’t come here often
2. (w jakimś stanie, położeniu) to be
- bywać czasem w dobrym/złym humorze to be sometimes a. occasionally in a good/bad mood

- rzadko bywali tego samego zdania they were rarely of the same view a. opinion
3. (utrzymywać kontakty towarzyskie) to go out
- bywać u kogoś to visit sb, to call on sb

- ona często u nas bywa she often calls on us, she often comes to see us

- ostatnio dużo bywaliśmy recently we’ve been going out quite often

- bywać w świecie a. między ludźmi to lead an active social life
4. (zdarzać się) to be
- bywają i tacy jak on niezaradni there are other people as inept as he is

- ranki bywają chłodne the mornings are sometimes cold

- bywa, że… it sometimes happens that…

- bywało, że całą noc nie spałem sometimes I didn’t a. there were times when I didn’t sleep the whole night

- codziennie grali w pokera, bywało – do rana they played poker every night, sometimes until the morning

- trudno, bywa i tak too bad, that’s the way it goes (sometimes)

- „bardzo się wczoraj upiłem” – „bywa!” ‘I got really drunk yesterday’ – ‘it happens (to the best of us)!’

- jak to czasem/zawsze bywa as sometimes/always happens
Ⅱ v aux. to be
- często bywać smutnym to be often sad

- bywało gwarno/wesoło sometimes it used to be noisy/jolly

- bywało czasem tak gorąco, że… sometimes it was a. it used to be so hot that…

- bywało gorzej! we’ve seen worse

- roślina ta używana bywała w medycynie ludowej this plant was once used in folk medicine
Ⅲ bywaj!, bywajcie! inter. 1. (pożegnanie) goodbye!; farewell! książk.
- bywaj zdrów!/bywajcie zdrowi! take care! look after yourself/yourselves!
2. (powitanie) welcome!

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bywa|ć
18 dochodz|ić2

pf vi 1. (prowadzić) [droga, ulica] to lead (do czegoś to sth)
- łąka dochodzi do rzeki the meadow leads down to a. stretches to the river
2. (kursować) [pociąg, autobus] to go as far (do czegoś as sth); to go all the way (do czegoś to sth)
- winda dochodzi tylko do piątego piętra the lift only goes as far as the fifth floor

- czy tam dochodzi autobus miejski? do the town a. city buses go there?
3. (zbliżać się) to get on for
- dochodzi południe/północ it’s getting on for noon/midnight

- dochodzi piąta it’s almost five (o’clock)

- dochodziła piąta it was almost a. was getting on for five (o’clock)

- „która godzina?” – „dochodzi jedenasta” ‘what time is it?’ – ‘(it’s) almost eleven’

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dochodz|ić2
19 zły

Ⅰ adj. grad. 1. [zamiar, charakter, siła, postępowanie] (nieetyczny) evil; (wrogi) malicious, malevolent; [wpływ, oddziaływanie, skutek, konsekwencje] (szkodliwy) malign
- źli ludzie evil a. bad people

- złe czyny misdeeds, misdoings

- złe traktowanie ill-treatment

- w złych zamiarach with evil intent

- złe towarzystwo bad company

- zła wola ill will, malice

- zły duch evil spirit

- mieć a. poczytywać coś komuś za złe to bear sb a grudge for sth

- nie życzę nikomu/jej (nic) złego I wish nobody any ill/I wish her no ill

- nie miałem nic złego na myśli I meant no harm

- nie widzę w tym nic złego I can’t see any harm in it

- nic złego się nie stało! no harm done!

- być na złej drodze przen. (w rozumowaniu, wnioskowaniu) to be on the wrong track; to be (way) off beam pot.
2. (niesumienny, nieudolny) [uczeń, pracownik, gospodarz] bad; [kucharz, kierowca, ogrodnik] poor
- jest bardzo złym dyrektorem he’s a really bad director
3. (negatywny) [wrażenie, opinia, ocena] bad
- cieszyć się złą sławą to be infamous

- ten hotel ma raczej złą markę the hotel is a rather disreputable place; the hotel has a bad rap US pot.

- w szkole miał same złe stopnie he got nothing but bad marks at school
4. (niepomyślny, niekorzystny) [znak, wróżba, nowina, początek] bad; [wiadomość, skutek, doświadczenie, sytuacja, nastawienie] negative; (nieszczęśliwy) [okres, rok, moment] bad, black
- zła passa a run of bad luck

- złe przeczucie (a sense of) foreboding

- najgorszy dzień w moim życiu the blackest a. worst day in my life

- przyszły na nas/nich złe czasy we/they have hit upon hard times

- trapił ich zły los they were dogged by misfortune
5. (niskiej jakości) [praca, towar, gleba, wzrok] bad, poor; (nieprzyjemny) [pogoda] nasty, bad
- złe odżywianie a poor a. bad diet, malnutrition

- złe warunki mieszkaniowe poor housing

- złe warunki pogodowe poor weather conditions

- zły stan zdrowia ill health

- zły przewodnik ciepła/elektryczności a poor conductor of heat/electricity

- zła nawierzchnia a poor surface
6. (niewłaściwy) [akcent, kierunek, wybór] wrong
- miała złą wymowę her pronunciation was bad

- to była zła decyzja it was a bad decision
Ⅱ adj. 1. (rozgniewany) [osoba, tłum, myśli] angry; [nastrój, usposobienie] bad
- jej zły humor her bad temper

- być złym na kogoś za a. o coś to be angry with sb about a. over sth

- jesteś na mnie o coś zły? are you angry at me for some reason?

- jest w złym humorze a. nastroju he is in a bad mood

- jestem zły jak diabli pot. I’m angry as hell

- potrafił być nieznośny, ale nigdy nie usłyszał od mamy złego słowa sometimes he was unbearable, but he never heard a cross word from his mum

- spojrzał na nią złym wzrokiem he looked at her disapprovingly
2. (niestosowny) [maniery, obyczaje, smak, zachowanie] bad
- w złym guście in bad taste

- palenie tytoniu jest w złym tonie it isn’t considered good form to smoke
Ⅲ m 1. (osoba) bad person, devil; (w książce, filmie) baddy pot. 2. dial. (szatan) the devil; Old Nick pot. Ⅳ złe n sgt 1. (zaprzeczenie dobra) evil
- namówić a. przywieść kogoś do złego to lead sb astray
2. (niedobry stan, szkoda) ill, harm
- wyrządzić dużo złego to do much harm
3. dial. (zły duch) demon; (diabeł) the devil
- złe go opętało he is possessed by a demon a. the Devil

■ co gorsza what is worse

- na domiar złego to top it all, on top of all that

- siła złego na jednego the odds are against one;

- z dwojga złego the lesser evil, the lesser of two evils

- zła strona czegoś the disadvantage of sth

- mieć swoje dobre i złe strony to cut both ways, to have its advantages and disadvantages

- zła wiara Prawo mala fides, bad faith

- w złej wierze Prawo mala fide

- działać w złej wierze to act mala fide a. in bad faith

- nadużycie władzy w złej wierze a mala fide abuse of authority

- zły sen a nightmare

- zły wzrok a. złe spojrzenie the evil eye, a leering eye

- spojrzeć na kogoś złym okiem a. rzucić komuś złe spojrzenie to give sb the evil eye

- być w złej formie pot. (fizycznie) to be out of shape, to be unfit; (psychicznie) to be in low spirits

- sprowadzić kogoś na złą drogę to deprave sb, to lead sb astray

- zejść na złą drogę to become immoral

- urodzić się pod złą gwiazdą to be star-crossed książk.

- wymyślać (komuś) od najgorszych to call sb names

- zrobić sobie coś złego to attempt suicide

- nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło przysł. every cloud has a silver lining przysł.

- nie ma złej drogi do mojej niebogi przysł. all’s fair in love and war przysł.

- złego diabli nie biorą a. wezmą przysł. ≈ no disaster can befall a wicked person

- uwaga! zły pies! beware of the dog!

* * *

adj

(niedobry, negatywny, niepomyślny) bad; ( gniewny) angry; ( niemoralny) evil, wicked; ( niewłaściwy) wrong; (kiepski, nieudolny, słaby) poor

w złym humorze — in a (bad) mood

w złym guście — in bad taste

zła wola — ill will

złe traktowanie — ill-treatment

działać w złej wierze — to act in bad faith

"uwaga, zły pies" — "beware of the dog"

zrobić ( perf) sobie coś złego — to hurt o.s.

mieć zły sen — to have a bad dream

sprowadzić ( perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray

* * *

zły

a.

gorszy; źli

1. (= nieetyczny) evil, wicked; bad; ill; zły duch the evil one, devil, Satan; evil spirit; złe towarzystwo bad l. fast company; zła wola ill will; zła wiara prawn. bad faith, mala fides; działać w złej wierze zwł. prawn. act in bad faith; zły to ptak, co własne gniazdo kala it is a foolish bird that defiles l. soils its own nest, it is an ill bird that fouls its own nest.

2. (= rozgniewany) angry, cross; jestem zły na ciebie I am angry l. cross with you; uwaga! zły pies beware of the dog!; zły humor bad mood; patrzeć na kogoś l. coś złym okiem disapprove of sb l. sth.

3. (= niesumienny) poor; bad; zły ojciec bad father; zły robotnik poor worker; obym był złym prorokiem may I be wrong, I hope I am wrong; złej tanecznicy przeszkadza rąbek u spódnicy a bad workman (always) blames his tools, a bad writer blames his pen.

4. (= niekorzystny) unfavorable, bad; przedstawiać coś w złym świetle put l. present sth in an unfavorable light.

5. (= niepomyślny) bad, inauspicious; mam zły dzień I am having a bad day; mam dla ciebie złe wiadomości I have bad news for you; robić dobrą minę do złej gry put on a brave face; wymówić coś w złą godzinę jinx sth; urodzić się pod złą gwiazdą be born under a bad sign; tylko nie zrób sobie czegoś złego don't hurt yourself; mieć zły sen have a bad dream.

6. (= niewłaściwy) wrong, improper; bad; poor; mieć zły wzrok have poor eyesight; zły przewodnik fiz. bad conductor; zła pogoda bad weather; być w złej formie be in bad shape; znam cię jak zły szeląg l. grosz I know you very well; dobre wino nie jest złe żart. drinking good wine won't do you any harm; w złym guście in bad taste; złe traktowanie ill-treatment.

7. (= niezgodny z intencjami) wrong; idziesz w złym kierunku you're heading in a wrong direction; sprowadzić kogoś na złą drogę lead sb astray.

mp

1. (= zły człowiek) bad person; złego diabli nie porwą the devil protects l. looks after his own, the devil's children have the devil's luck, naught is never in danger.

2. (= diabeł) the evil one, devil, Satan.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zły
20 wychodzić

(-dzę, -dzisz); imp -dź; perf wyjść; vi

(z domu, pokoju, wojska) to leave; ( spędzać czas poza domem) to go out; (o zdjęciach, słońcu, publikacji, włosach) to come out; ( o planach) to work (out); (o żyłach, bieliźnie) to show

wychodzić (z pokoju) — ( patrząc od wewnątrz) to go out (of the room), to leave (the room); ( patrząc od zewnątrz) to come out (of the room)

wychodzić na spacer — to go out for a walk

wychodzić z opresji, długów — to get out of trouble/debt

wychodzić za mąż — to get married

wychodzić (za mąż) za kogoś — to marry sb

wychodzić na zachód/na morze — to look west/(out) onto the sea

wychodzić z użycia/mody — to go out of use/fashion

wychodzić w morze — to put out to sea

wychodzić od kogoś — (o propozycji, inicjatywie) to originate with sb

wychodzić na jaw — to come to light

wychodzić na idiotę — pot to be made to look like an idiot

dobrze na czymś wyjść — to profit from sth

wyjdzie mu to na dobre — it'll do him good

wychodzić na swoje — to break even

wychodzić z siebie lub ze skóry — (pot: starać się) to bend lub lean over backwards (pot)

wyjść z siebie — (pot: stracić panowanie) to be beside o.s.

nic z tego nie wyszło — it came to nothing

wszystko mu wychodzi — everything works out fine for him

z tego materiału wyjdą dwie bluzki — this piece is big enough for two blouses

wychodzi na to, że... — it looks like...

* * *

wychodzić

ipf.

1. (= opuszczać jakieś miejsce) go out, come out; ( z domu) leave (home), go out; wychodzić po zakupy go shopping; wychodzić na spacer go for a walk; wychodzić naprzeciw kogoś meet sb half-way; wyjść kuchennymi drzwiami go out backstairs; wyjść na pierwsze miejsce go into the lead; wychodzić z roli pot. go out of role; wyjść na wolność be released, regain one's liberty; nie mogę wyjść z podziwu I'm lost of admiration; wyszedłem już z wprawy I'm out of practice, I'm a bit rusty; wyjść z obiegu go out of use l. circulation, fall into disuse; wychodzić z założenia, że... assume that...; wyjść za mąż get married, marry; wyjść z siebie pot. be beside o.s., blow one's top l. stack; nie może mi to wyjść z głowy I can't get it out of my head.

2. ( o statku) (= wypływać) put to sea, launch out; wyjść z portu leave the port.

3. (= występować skądś) leave.

4. (= wydostawać się z trudnej sytuacji) free o.s., extricate o.s.; wychodzić z kłopotów free o.s. from difficulties; wychodzić z długów get out of debt; wyjść z wypadku cało get out of the accident unscathed, make it through the accident; wychodzić z czegoś zwycięsko come off victorious, come out top dog; wychodzić z czegoś z honorem come out of sth without loss of face; wychodzić z czegoś bez straty suffer no loss, come off well; wychodzić z czegoś bez skazy get off l. go unblemished; wychodzić z czegoś bez szwanku go l. get off scot-free; wychodzić z czegoś obronną ręką get the upper hand in sth, come off well in sth; dobrze na tym wyszedł he was all the better for it; wyjść na czysto l. na swoje break even; wyjść na czymś jak Zabłocki na mydle bring one's hogs l. pigs to a bad market.

5. (= brać początek) descent, spring, start; propozycja wyszła od prezesa the suggestion came from the president.

6. (= dawać się zauważyć) get out, come out; oczy wychodzą komuś na wierzch sb's eyes are popping; wyszło na jaw it came to light, it came out into the open; łakomstwo wyjdzie ci bokiem you'll be fed up with your greediness; wyszło szydło z worka he has shown the cloven foot.

7. (= być ogłoszonym) come out; wyszedł rozkaz/zakaz the command/prohibition came out; wyszło rozporządzenie the ordinance came out.

8. (= być wydrukowanym) issue from the press, come out; w jakim nakładzie wyszła ta książka what was print run of this book; tygodnik wychodzi co środa the weekly comes out every Wednesday; powieść wyszła spod pras drukarskich the novel came off the printing-press.

9. (= być uformowanym) grow, turn out; wyjść na człowieka turn out a successful man; wyjść na idiotę make a fool of o.s.; źle wychodzę na zdjęciach I come out badly on photographs.

10. (= być zrealizowanym) work out; nie wyszło it didn't work out; nie chce mi wyjść to zadanie I can't do this task, I can't solve this problem.

11. pot. (= być na wyczerpaniu) run out, run short; wyszedł nam chleb we ran out l. short of bread.

12. pot. (= dawać jakiś rezultat) yield a result; na jedno wychodzi it's all the same; niech wyjdzie mu to na zdrowie let it be all the better for him; wychodzi na to, że... it turns out that...

13. ( o włosach) (= wypadać) fall out.

14. karty lead; wyjść z asa lead with an ace.

15. tylko ipf. (= być skierowanym) face, look; okna wychodzą na zachód the windows face the west.

The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wychodzić

Страницы

См. также в других словарях:

lead the way — {v. phr.} To go before and show how to go somewhere; guide. * /The boys need someone to lead the way on their hike./ * /The men hired an Indian to lead the way to the Pueblo ruins./ * /That school led the way in finding methods to teach reading./ … Dictionary of American idioms
lead the way — {v. phr.} To go before and show how to go somewhere; guide. * /The boys need someone to lead the way on their hike./ * /The men hired an Indian to lead the way to the Pueblo ruins./ * /That school led the way in finding methods to teach reading./ … Dictionary of American idioms
The Fighting Gamecocks Lead the Way — is the fight song of the University of South Carolina. It was adapted from the musical number Step to the Rear in the Broadway show How Now, Dow Jones and the lyrics were written by Gamecocks football coach Paul Dietzel.HistoryUSC band director… … Wikipedia
To lead the way — Lead Lead (l[=e]d), v. t. [imp. & p. p. {Led} (l[e^]d); p. pr. & vb. n. {Leading}.] [OE. leden, AS. l[=ae]dan (akin to OS. l[=e]dian, D. leiden, G. leiten, Icel. le[imac][eth]a, Sw. leda, Dan. lede), properly a causative fr. AS. li[eth]an to go;… … The Collaborative International Dictionary of English
Let Love Lead the Way — Infobox Single Name = Let Love Lead the Way Artist = Spice Girls Album = Forever A side = Holler Released = 23 October 2000 (UK) Format = CD single Recorded = 2000 Genre = Pop Length = 4:57 (Album Version) 4:15 (Radio Edit) Label = Virgin Writer … Wikipedia
Let Love Lead the Way — Este artículo o sección necesita referencias que aparezcan en una publicación acreditada, como revistas especializadas, monografías, prensa diaria o páginas de Internet fidedignas. Puedes añadirlas así o avisar … Wikipedia Español
Project Lead the Way — Project Lead the Way(PLTW) is a United States based Not for Profit Career and Technology Education curriculum development organization that promotes engineering and engineering technology courses in K 12 schools. PLTW implements an idea that was… … Wikipedia
By the way — Way Way, n. [OE. wey, way, AS. weg; akin to OS., D., OHG., & G. weg, Icel. vegr, Sw. v[ a]g, Dan. vei, Goth. wigs, L. via, and AS. wegan to move, L. vehere to carry, Skr. vah. [root]136. Cf. {Convex}, {Inveigh}, {Vehicle}, {Vex}, {Via}, {Voyage} … The Collaborative International Dictionary of English
In the way — Way Way, n. [OE. wey, way, AS. weg; akin to OS., D., OHG., & G. weg, Icel. vegr, Sw. v[ a]g, Dan. vei, Goth. wigs, L. via, and AS. wegan to move, L. vehere to carry, Skr. vah. [root]136. Cf. {Convex}, {Inveigh}, {Vehicle}, {Vex}, {Via}, {Voyage} … The Collaborative International Dictionary of English
On the way — Way Way, n. [OE. wey, way, AS. weg; akin to OS., D., OHG., & G. weg, Icel. vegr, Sw. v[ a]g, Dan. vei, Goth. wigs, L. via, and AS. wegan to move, L. vehere to carry, Skr. vah. [root]136. Cf. {Convex}, {Inveigh}, {Vehicle}, {Vex}, {Via}, {Voyage} … The Collaborative International Dictionary of English
The Way International — Founder(s) Victor Paul Wierwille Location New Knoxville, Ohio, U.S. Origins October 3, 1942 [1] Vesper Chimes radio program[2] Key peopl … Wikipedia

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с польского на английский

lead the way

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с польского на английский

lead the way

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: